Η ψυχολογία μας σήμερα

Η ψυχοθεραπεία και η φαρμακευτική αγωγή αποτελούν δύο από τις κύριες μεθόδους αντιμετώπισης των ψυχικών διαταραχών.

Πολύ συχνά οι ψυχοθεραπευτές/-τριες και οι ερευνητές/-τριες της επιστήμης της ψυχολογίας καλούνται να απαντήσουν στο τι τελικά κάνει μία θεραπευτική διαδικασία επιτυχημένη και πρόσφορη.

Τα προβλήματα ψυχικής υγείας απασχολούν όλο και περισσότερους ανθρώπους κάθε χρόνο. Περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως οι όλο και αυξανόμενες εξωτερικές απαιτήσεις, οι οικονομικές δυσκολίες…

Ο Eric Berne (1999), ψυχίατρος και δημιουργός της θεωρίας της Συναλλακτικής Ανάλυσης, ήταν εκείνος που επινόησε τον όρο «ψυχολογικά παιχνίδια» για να περιγράψει συγκεκριμένα δυσλειτουργικά επικοινωνιακά μοτίβα που αναπτύσσουν τα ζευγάρια.

Πόσες φορές στο γραφείο μου έχω «συναντήσει αυτό το ερώτημα» και πίσω από αυτό,  ανθρώπους που λίγο πριν πάρουν την απόφαση να χωρίσουν, με αγωνία αναρωτιούνται «πώς θα ξέρω πως πήρα τη σωστή απόφαση;».

Τα τελευταία 20 χρόνια παρατηρείται σταθερά αύξηση στην χρήση τεχνολογιών τηλεματικής υγείας με εφαρμογές και στο πεδίο της τηλε-ψυχοθεραπείας…

Αξίζει να γνωρίζετε πως η λέξη stress προέρχεται από τη λατινική λέξη stringere, που σημαίνει σφίγγω. Στρες λοιπόν, σημαίνει σφίξιμο, ένταση. Έχει διαπιστωθεί ερευνητικά πως σε μικρές δόσεις το άγχος είναι ακίνδυνο, σε μεγάλες δόσεις είναι καταστροφικό και σε μεσαίες δόσεις μας κινητοποιεί, προκειμένου να επιτύχουμε τους μικρούς και μεγάλους στόχους μας.

Σχολικός εκφοβισμός: Τιμωρίες, πενθήμερες αποβολές, αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος και το «πρόβλημα» λύθηκε, ή μάλλον μετατοπίστηκε, ο μαθητής που το δημιουργούσε περιθωριοποιήθηκε, μεταφέρθηκε σε άλλο περιβάλλον αλλά τελικά… βοηθήθηκε; Ή ο θυμός ριζώνει πιο βαθιά μέσα του και καλλιεργείται όλο και περισσότερο όσο μεταβαίνει στην ενηλικίωση;

Επανασύνδεση. Ένα δίλημμα, η διαδικασία μιας απόφασης που φέρνει πολλούς ανθρώπους στο γραφείο του Ψυχολόγου, όταν σε μια κρίσιμη στιγμή της ζωής τους και μετά από έναν χωρισμό, αναρωτιούνται αν θα ήταν ωφέλιμο να δώσουν άλλη μια ευκαιρία στη σχέση τους για να λειτουργήσει.

Κάθε ζευγάρι αποτελεί ένα σύστημα που κατασκευάζει, δομεί την δική του πραγματικότητα περιλαμβάνοντας τις προσωπικές ιστορίες και τις εμπειρίες των συντρόφων, το πλαίσιο μέσα στο οποίο ζουν, τα νοήματα και τις σημασίες που του δίνουν, τα σχήματα επικοινωνίας, τις ευρύτερες κοινωνικές συνθήκες και τα όνειρα για το μέλλον.

Συχνά αναρωτιέται κανείς για ποιο λόγο να επισκεφθεί ψυχολόγο και να μην μοιραστεί αυτό το σημαντικό και σοβαρό για εκείνον ζήτημα που τον απασχολεί με τους «σημαντικούς άλλους» της ζωής του, την οικογένεια , το σύντροφο, τους φίλους του.

Οι άνθρωποι γεννιόμαστε αυθεντικοί, ως παιδιά είμαστε κατά απόλυτο τρόπο ο εαυτός μας, δεν μας ενδιαφέρει τι θα πουν οι άλλοι ή πως φαινόμαστε. Άλλωστε δεν υπάρχουν πιο αυθεντικά και πιο ξένοιαστα πλάσματα από τα παιδιά.

Το Γενεόγραμμα ή γενεαλογικό διάγραμμα αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο του εκπαιδευμένου ειδικού ψυχικής υγείας τόσο στη διαδικασία αξιολόγησης ενός συστήματος (ατομικού, οικογενειακού ή ζεύγους) όσο και στη διαδικασία της θεραπευτικής παρέμβασης και της επιλογής των κατάλληλων θεραπευτικών στρατηγικών.

Η σωματική δραστηριότητα αποτελεί έναν από τους πολύ βασικούς δείκτες συσχέτισης με την σωματική και την ψυχική υγεία του ανθρώπου.

Το διαζύγιο αποτελεί μια κρίσιμη μεταβατική περίοδο στον κύκλο ζωής της οικογένειας, μια περίοδο με επώδυνα και περιπλεγμένα συναισθήματα, εντάσεις, αστάθειες, δύσκολες επικοινωνίες και πολλές αλλαγές στις καθημερινές συνήθειες, στο πρόγραμμα και στους κανόνες.

Οι περισσότερες ρομαντικές σχέσεις χαρακτηρίζονται από έναν βαθμό φροντίδας και θετικές αλληλεπιδράσεις.

Πολλές φορές οι άνθρωποι αναφέρουν ότι δυσκολεύονται να διεκδικήσουν τις ανάγκες, τις επιθυμίες αλλά και τα όρια τους.

Η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή (OCD) είναι μια αγχώδης διαταραχή που χαρακτηρίζεται από επίμονες, ανεπιθύμητες σκέψεις (ιδεοληψίες) και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές ή ψυχικές πράξεις (ψυχαναγκασμοί).

Στις γυναίκες και σε ορισμένα άλλα θηλυκά πρωτεύοντα θηλαστικά, η αλληλουχία διεργασιών που εμπλέκουν ένα σύνολο δομών και οργάνων, συντελεί στην δημιουργία  του έμμηνου κύκλου.

Το πέρασμα στην πατρότητα θεωρείται μια «κρίση», ένα καθοριστικό σημείο στην προσωπική και οικογενειακή πορεία ενός άντρα καθώς επιφέρει σοβαρές ψυχοσυναισθηματικές ανακατατάξεις.

Το πρώτο βήμα για να μπορέσουν οι γονείς να στηρίξουν το παιδί στο θυμό του είναι να έρθουν οι ίδιοι σε επαφή με τον δικό τους θυμό, καθώς το πώς στέκονται στα συναισθήματα του παιδιού έχει να κάνει με το πώς στέκονται στα δικά τους συναισθήματα.

Η ψυχική διαταραχή που εμφανίζεται κατά κύριο λόγο και σε μεγαλύτερη συχνότητα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αλλά και της λοχείας είναι η κατάθλιψη.

Ένα από τα βασικότερα θέματα που πολύ συχνά και σταθερά απασχολεί τους γονείς, τους φροντιστές και τους εκπαιδευτικούς είναι ο θυμός των παιδιών.

Η σκέψη αποτελεί μια διαδικασία με την βοήθεια της οποίας ο ανθρώπινος νους επιχειρεί να δώσει νόημα στην εμπειρία προάγοντας την προσαρμογή μας στις πολύπλοκες συνθήκες του περιβάλλοντος.

«Παλεύουμε μόνοι μας!» μια φράση που συχνά ακούγεται από γονείς αποτυπώνοντας τη δυσφορία και τον πόνο που αισθάνονται, όχι μόνο εξαιτίας των «δύσκολων» συμπεριφορών των παιδιών τους, αλλά κυρίως εξαιτίας της έλλειψης υποστηρικτικών δικτύων και θεσμικής φροντίδας.

Με τον όρο αναβλητικότητα, αναφερόμαστε σε εκείνο το επαναλαμβανόμενο συνήθως μοτίβο συμπεριφοράς που παρατηρεί κανείς κάθε φορά που καλείται να φέρει εις πέρας μία ή περισσότερες υποχρεώσεις ή να προβεί σε δράση γενικότερα.

Η περίοδος της εγκυμοσύνης και της λοχείας είθισται να περιγράφονται ως μια περίοδος χαράς και απόλυτης ευτυχίας τόσο για τη μητέρα όσο και για την οικογένεια της. Οι γυναίκες περιμένουν αυτή τη στιγμή με μεγάλη προσμονή και χαρά καθώς θεωρούν ότι θα είναι μια περίοδος που θα κυριαρχεί η συναισθηματική πληρότητα και η ψυχική αρμονία.…

Ο τραυλισμός επηρεάζει πολλές πτυχές της καθημερινής ζωής. Μπορεί να δυσκολέψει την επικοινωνία με άλλους ανθρώπους, κάτι που συχνά επηρεάζει την ποιότητα ζωής και τις διαπροσωπικές σχέσεις ενός ατόμου.

Η Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΣκΠ) ή Πολλαπλή Σκλήρυνση (ΠΣ) είναι ένα αυτοάνοσο νευρολογικό νόσηµα, το οποίο χαρακτηρίζεται από στοιχεία φλεγµονής και εκφύλισης που υφίσταται το Κεντρικό Νευρικό Σύστηµα (ΚΝΣ) σε πολλαπλές εστίες (Lucchinetti et al 2000).

Η έλευση του νέου έτους, μας φέρνει συχνά αντιμέτωπους με μία ανάγκη θέσπισης νέων στόχων που σχεδόν επιβάλλουμε στον εαυτό μας, λόγω της εξωτερικής πίεσης που δεχόμαστε άμεσα ή έμμεσα για διαρκή πρόοδο και εξέλιξη.

Καθώς πλησιάζουν οι διακοπές των Χριστουγέννων και το κλίμα γίνεται πιο γιορτινό, όλοι προσδοκούν με ανυπομονησία τις γιορτές.

Οι κρίσεις πανικού είναι μια αιφνίδια αίσθηση έντονου φόβου ή άγχους που κοριφώνεται μέσα σε λίγα λεπτά (περίπου 10’) και που συνοδεύεται από πολλά και έντονα σωματικά συμπτώματα, όπως ταχυπαλμία, εφίδρωση, δύσπνοια.

Οι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι απευθύνονται σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας προκειμένου να ξεκινήσουν ατομική θεραπεία ποικίλλουν. Τα αιτήματα μπορεί να αφορούν από τη διαχείριση του άγχους, τη βελτίωση της διάθεσης και τη διαχείριση του χρόνου μέχρι τη βελτίωση της αυτοπεποίθησης, των κοινωνικών σχέσεων, την οριοθέτηση, την προσωπική εξέλιξη κ.ά. Ωστόσο το γεγονός…

Eίναι βράδυ Σαββάτου και έχεις κανονίσει να βγεις με φίλους. Περιμένεις με ανυπομονησία αυτή την συνάντηση καθώς λόγω των διαφορετικών προγραμμάτων σας δεν ήταν εύκολο τον προηγούμενο καιρό να συγχρονιστείτε.

Ένα από τα πιο συχνά συναισθήματα που οι άνθρωποι αναφέρουν ότι βιώνουν είναι αυτό της ανησυχίας. Η ύπαρξη της βιώνεται ως πολύ δυσφορική, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να αναζητούν διάφορους τρόπους για να τη διώξουν από τη ζωή τους.

Η περίοδος του καλοκαιριού τελείωσε επίσημα και η επιστροφή στην καθημερινότητα για πολλούς συνοεύεται από θέσπιση νέων στόχων σε προσωπικό, επαγγελματικό και οικογενειακό επίπεδο.

Τελειώνοντας το καλοκαίρι και γυρνώντας από τις διακοπές μας αναμένουμε ότι θα νιώθουμε ευεξία, θα έχουμε ενέργεια και όρεξη και θα είμαστε έτοιμοι, με γεμάτες μπαταρίες, να ανταποκριθούμε στην καθημερινότητά μας.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των περισσότερων ανθρώπων. Η χρήση τους  εξυπηρετεί διάφορες ανάγκες, από την επικοινωνία και την σύνδεση μέχρι την επαγγελματική προβολή και την προαγωγή της οικονομικής ευημερίας.

Oι γρήγοροι ρυθμοί της καθημερινότητας και το πλήθος των υποχρεώσεων τις οποίες καλούμαστε να διαχειριστούμε, συχνά μας κάνουν να ζούμε στον «αυτόματο πιλότο».

Aδιαμφισβήτητα η άσκηση του γονεϊκού ρόλου συνοδεύεται από πλήθος προκλήσεων και δυσκολιών. Οι γονείς σε καθημερινή βάση καλούνται να διαχειριστούν ζητήματα που προκύπτουν και αφορούν την συμπεριφορά των παιδιών αλλά και την μεταξύ τους σχέση.

Πόσοι έχουν θυμηθεί τον εαυτό τους να σκέφτεται κάποια στιγμή: ας κάνω αυτό, ας κάνω το άλλο, τώρα που έρχεται το καλοκαίρι θα φτιάξω σώμα να βγω στην παραλία, τώρα που είναι η καινούρια χρονιά θα τα αλλάξω όλα, πόσα «από Δευτέρα…».

Η ποιότητα του ύπνου είναι σημαντική καθώς μπορεί να επηρεάσει την αποδοτικότητα σου και τη διάθεση σου μέσα στην καθημερινότητά σου.

​Μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, βρέφη σε νοσοκομεία των οποίων η ανάγκη για τροφή είχε καλυφθεί, πέθαιναν. Το φαινόμενο αυτό στάθηκε αφορμή για να ανακαλυφθεί μια πολύ βασική ανθρώπινη ανάγκη, η ανάγκη για προσκόλληση. 

Πολλοί αναφέρουν ότι θα ήθελαν να μην βιώνουν αρνητικά συναισθήματα καθώς πιστεύουν ότι είναι κάτι κακό ή ένδειξη αδυναμίας. Ωστόσο, αυτό είναι αδύνατο καθώς η ανθρώπινη φύση είναι άμεσα συνυφασμένη με τα συναισθήματα.

Όταν έχω πυρετό και είμαι άρρωστος να πάω στον γιατρό. Όταν τα γράμματα στις αιματολογικές μου εξετάσεις είναι τυπωμένα πιο έντονα να πάρω φάρμακα, να πάρω βιταμίνες. Μα τι να κάνω όταν δεν αισθάνομαι καλά αλλά αυτό δεν φαίνεται σε κάποιο χαρτί; Όταν όλα γύρω μου κινούνται “κανονικά” αλλά μέσα μου τα πράγματα είναι αλλιώς;

Μέσα στο σκοτάδι σου ξεπροβάλει ένα φως που πιστεύεις ότι φωτίζει τη δική σου δυστυχία. Το φως αυτό έρχεται από την οθόνη του κινητού σου. Η ευτυχία απεικονισμένη και ζωγραφισμένη στα πρόσωπα των άλλων.

Προτού ορίσουμε την αυτοσυμπόνια, ας προσεγγίσουμε τον όρο της συμπόνιας. Ο Νeff ανέφερε ότι ένα άτομο βιώνει συμπόνια όταν τα δεινά των άλλων το αγγίζουν με αποτέλεσμα να διευρύνεται η επίγνωση του για τον πόνο που βιώνουν, χωρίς να τον αποφεύγει και να αποκόβεται από αυτόν.

Ο Σεπτέμβρης είναι ένας μήνας που περιέχει για πολλούς αλλαγές και επαναπρογραμματισμό. Οι αλλαγές αυτές μπορεί να είναι απόσταγμα της περισυλλογής κατά τη διάρκεια των διακοπών, όπου δημιουργήθηκε χώρος για σκέψη.

Πολλοί μιλούν για τη δυσκολία τους “να ζήσουν τη στιγμή”… Πόσες φορές μπορεί κάποιος να χάνεται σε σκέψεις που καλπάζουν και σμιλεύουν μελλοντικά σενάρια καταστροφής πνίγοντας τον σε υποθετικές δοκιμασίες;

Δεδομένου ότι η γονεϊκότητα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό ορόσημο ζωής για πολλούς ανθρώπους, η υπογονιμότητα μπορεί να χαρακτηριστεί ως μία «αναπτυξιακή» κρίση με ιδιαίτερη βαρύτητα στη ζωή του ατόμου και του ζευγαριού.

Η συμβουλευτική γονέων αποτελεί μια ενεργητική, ζωντανή διαδικασία υποστήριξης και ενδυνάμωσης των γονέων/ φροντιστών από έναν εξειδικευμένο θεραπευτή.

Όταν κάποιος έχει κατάθλιψη, αλλάζει ο τρόπος που βλέπει τον εαυτό του, τον κόσμο και το μέλλον. Στο μυαλό του ηχούν φράσεις όπως “είμαι άχρηστος, ανεπαρκής, σκέτη αποτυχία”, “πάλι δεν τα κατάφερα”, “είμαι αβοήθητος”, “δεν έχει νόημα”, “δεν θα αλλάξει τίποτα”, “όλα θα πάνε χάλια”, “ποτέ δεν θα τα καταφέρω”, “όλοι είναι σκληροί μαζί μου”, “δεν έχω σημασία για κανέναν”.

Η αυτοεκτίμηση αφορά την υποκειμενική εκτίμηση του ατόμου για την αξία του ως άτομο. Δηλαδή, το πως το ίδιο το άτομο βλέπει τον εαυτό του ανεξάρτητα από το πως είναι στην πραγματικότητα.

Ορισμένοι άνθρωποι νιώθουν άγχος σε κοινωνικές καταστάσεις. Στο κοινωνικό άγχος μπορεί να είναι έντονη η ανησυχία για την πιθανή αρνητική κριτική.

Ο χωρισμός είναι στην πραγματικότητα μια απώλεια. Επομένως, το άτομο που έχει χωρίσει έχει να διανύσει ένα μονοπάτι. Το μονοπάτι των σταδίων του πένθους.

Η ανησυχία είναι μια φυσική πλευρά της ανθρώπινης φύσης καθώς μας επιτρέπει να είμαστε σε εγρήγορση ώστε να εντοπίσουμε και να αντιμετωπίσουμε πιθανούς κινδύνους.

Η αναβλητικότητα μπορεί να εμφανιστεί απέναντι σε διάφορα θέματα: απέναντι σε θέματα εργασίας, οικονομικών υποχρεώσεων, σπουδών, κοινωνικών και συντροφικών σχέσεων, λήψης αποφάσεων, και επίλυσης προβλημάτων.

Κάποιες συνήθειες μας, ο τρόπος που συμπεριφερόμαστε ή και ο τρόπος που σκεφτόμαστε, μπορεί να δημιουργήσουν δυσκολίες στις συντροφικές σχέσεις είτε αυτές αφορούν την απόκτηση μιας σχέσης ή την ποιότητα μιας ήδη υπάρχουσας σχέσης.

Μέσα στην ημέρα περνάνε πολλές σκέψεις και εικόνες από το μυαλό μας τις οποίες μπορούμε να παρατηρήσουμε και να ανιχνεύσουμε με το να αναρωτηθούμε “τι πέρασε από το μυαλό μου;”.

Ένα άτομο που πάσχει από διαταραχή άγχους ασθένειας, θεωρεί ότι έχει ή θα εμφανίσει κάποια σοβαρή ασθένεια ενώ δεν υπάρχουν συμπτώματα ή αν υπάρχουν, είναι ήπια σε ένταση.

Όταν μιλάμε για ένα επεισόδιο υπερφαγίας, αναφερόμαστε στην «κατανάλωση  σε μια συγκεριμένη χρονική περίοδο (π.χ. 2 ώρες) μεγάλης ποσότητας φαγητού, η οποία είναι σαφώς μεγαλύτερη από αυτή που θα μπορούσαν να καταναλώσουν οι περισσότεροι άνθρωποι…